Bardzo krótki, ale bardzo ważny wpis, który powstał na podstawie prowadzonych przeze mnie w ostatnim czasie spraw sądowych.
Niemal każdemu z nas – i nie jest to bynajmniej powód do dumy, zdarzyło się otrzymać mandat karny za popełnienie wykroczenia lub występku drogowego. Zazwyczaj w takiej sytuacji otrzymujemy grzywnę, którą musimy uregulować oraz określoną ilość punktów karnych przewidzianych za naruszenie określonych reguł ruchu drogowego.
Bardzo często tym „bardziej” dotkliwym elementem otrzymanej przez nas kary są właśnie punkty karne – ich zbyt duża ilość może bowiem doprowadzić do utraty prawa jazdy. To też stanowi najczęstszą przyczynę decyzji o odmowie przyjęcia mandatu karnego w nadziei, że Sąd nie przyzna nam tych „nieszczęsnych” punktów karnych?
Czy jednak i kiedy Sąd ma taką możliwość?
Zacznijmy jednak od początku, czyli podstawy prawnej.
Zgodnie z art. 97 § 2 kodeksu postępowania w sprawach o wykroczeniach, sprawca może odmówić przyjęcia mandatu karnego o czym jest informowany przez chcącego go nałożyć funkcjonariusza. W razie odmowy przyjęcia mandatu karnego za wykroczenie występuje do właściwego terytorialnie sądu o ukaranie, we wniosku zaznaczając, że obwiniony odmówił przyjęcia mandatu karnego.
Co dzieje się później?
Zazwyczaj Sąd wydaje wyrok nakazowy, w którym wymierza sprawcy określoną grzywnę za popełnienie określonego wykroczenia – sprawca wnosi sprzeciw, który powoduje utratę mocy prawnej wyroku (najprościej rzecz ujmując wyrok przestaje istnieć = znika) i Sąd przystępuje do rozpoznania sprawy w zwykłym trybie – wyznacza rozprawę i zarządza przeprowadzenie postępowania dowodowego. Tak jak w każdej innej sprawie ma ono na celu wyjaśnienie wszelkich okoliczności sprawy i wykazanie, że doszło do popełnienia przez nas wykroczenia.
Po zakończeniu postępowania dowodowego – przesłuchaniu świadków, przeprowadzeniu dowodu z dokumentów, złożeniu wyjaśnień przez obwinionego, Sąd wydaje wyrok, w którym może m.in.:
-
uniewinnić obwinionego – co ma miejsce tylko w sytuacji, w której postępowanie dowodowe wykaże, że nie doszło do popełnienia wykroczenia;
-
warunkowo umorzyć postępowanie – oznacza to stwierdzenie, że co prawda wykroczenie popełniono, ale sprawca nie ponosi za nie odpowiedzialności karnej;
-
umorzyć postępowanie karne na przykład ze względu na oczywisty brak znamion wykroczenia;
-
uznać obwinionego za winnego popełnienia zarzucanych mu we wniosku o ukaranie czynów i wymierzyć mu za to określoną karę np. grzywny.
UWAGA!
Niezależnie od tego, jakie orzeczenie wyda Sąd, nie będzie w nim informacji o tym czy otrzymaliśmy punkty karne, a jeśli tak to ile. Stąd też wynika błędne przekonanie, że nie przyjęcie mandatu karnego i rozpoznanie sprawy przez Sąd spowoduje uniknięcie wymierzenia nam punktów karnych – Sąd bowiem nałoży na nas grzywnę i na tym skończy się sprawa.
A jak jest w rzeczywistości?
Punkty karne które wymierzył nam funkcjonariusz publiczny nie znikają na skutek ich nie uregulowania w wyroku karnym. Punkty karne nie są bowiem ani karą, ani środkiem karnym, więc Sąd nie nakłada ich w wyroku. Do momentu wydania przez Sąd wyroku wpis punktów karnych w ewidencji ma charakter tymczasowy, później zmienia się na wpis ostateczny.
Kiedy unikniemy przyznania punktów karnych?
- wobec sprawcy zostanie zastosowane jedynie pouczenie, zwrócenie uwagi, ostrzeżenie lub na zastosowany zostanie inny środek oddziaływania wychowawczego;
- sąd wyda prawomocny wyrok uniewinniający,
- postępowanie zostanie prawomocnie umorzone;
- nastąpi przedawnienie karalności;
- sprawca wykroczenia umrze.
Reasumując – brak wpisania w wyroku punktów karnych i przyjęcie, że w takim razie punktów nie ma, to najczęstszy błąd, na który musimy uważać. Zwłaszcza, jeśli mamy na naszym koncie inne punkty karne, co może spowodować nawet utratę przez nas uprawnień do prowadzenia pojazdów mechanicznych.
